Trận đầu hạ bệ thần tượng không lực Hoa Kỳ

[Admin]

Trận đầu hạ bệ thần tượng không lực Hoa Kỳ


Trung tướng Trần Hanh gặp gỡ anh em chúng tôi tại nhà riêng. Tướng quân vẫn mái đầu cắt ngắn, dáng nho nhã thư sinh như hồi học bay cùng anh em chúng tôi ở nước bạn, khác chăng là mái tóc của ông đã bạc.

Ông cười hồn hậu, niềm nở bắt tay từng người: “Từ ngày học bên nước bạn đến nay vậy mà đã gần 50 năm. Bây giờ bọn mình đã là ông già “thất thập cổ lai hi rồi”!

Theo dòng hồi tưởng của ông, chúng tôi cùng ôn lại thời điểm những chiếc máy bay đầu tiên của Trung đoàn không quân Sao Đỏ bay về hạ cánh tại sân bay trên đất Mẹ và bắt tay ngay vào chuẩn bị chiến đấu với đối tượng tác chiến là không lực Mỹ, rồi đến những trận chiến đấu trên vùng trời Hàm Rồng của trung đoàn.

Ngày 5-8-1964, không lực Mỹ tập kích, ném bom xuống thành phố Vinh (Nghệ An), Hòn Gai (Quảng Ninh) và một số vùng ven biển. Chưa đầy 24 tiếng đồng hồ sau đó, toàn Trung đoàn không quân Sao Đỏ đã có mặt ở sân bay Nội Bài, khiến địch rất bất ngờ. Trước đó, máy bay do thám H2 của Mỹ rà đi, rà lại, ngang dọc trên bầu trời mà không hề thấy một dấu vết nào về những chiếc máy bay cánh én đậu ở sân bay.

Ngày 3-2-1964, Trung đoàn không quân Sao Đỏ vừa làm lễ thành lập, đã nhận ngay lệnh sẵn sàng chiến đấu. Tình hình, nhiệm vụ chiến đấu cùng phương án cơ động lực lượng về đất Mẹ được quán triệt sâu sắc đến từng cán bộ, phi công, thợ máy. Vừa chuyển quân về sân bay Nội Bài, đơn vị lao ngay vào chuẩn bị sẵn sàng chiến đấu.

Tưởng là được xuất kích trận đầu ngay, nhưng sau ngày 5-8-1964, địch dừng lại để thăm dò, đến ngày 7-2-1965, chúng mới chính thức mở cuộc chiến tranh phá hoại miền Bắc.

Ngày 3-4-1965, Biên đội Phạm Ngọc Lan được xuất kích trận đầu, “đọ cánh” với không lực của hải quân Mỹ được trang bị máy bay A4 và F8, trên vùng trời Đò Lèn, Thanh Hóa.

Ngày hôm sau, Biên đội Trần Hanh gồm Phạm Giấy, Lê Minh Huân, Trần Nguyên Năm mới “đọ cánh” thực sự với phi đội F105, biệt hiệu “Thần Sấm” - thần tượng của không lực Hoa Kỳ trên vùng trời Hàm Rồng, Thanh Hóa.

Tuy địch vẫn huênh hoang coi thường “những con muỗi mắt MIG 17A, tốc độ bay dưới tiếng động của Bắc Việt”, nhưng chúng vẫn lên kế hoạch đối phó khá chặt chẽ. Chúng bố trí lại đội hình F105D, cứ hai chiếc làm nhiệm vụ ném bom, có một chiếc làm nhiệm vụ tiêm kích bảo vệ, đồng thời, cho một phi đội tiêm kích F100D (biệt danh là Thanh bảo kiếm) tuần tiễu trên vùng trời Nho Quan, Ninh Bình chặn đánh không quân ta từ phía bắc xuống.

Thấy trước yếu tố bất ngờ của trận đánh không còn như ngày 3-4, Sở chỉ huy Quân chủng Phòng không - Không quân vạch phương án tác chiến: Giao trung đoàn pháo cao xạ bảo vệ Hàm Rồng đánh địch đợt đầu; sử dụng không quân vào đợt sau, lúc địch chủ quan sơ hở. Cho xuất kích 3 biên đội cùng lúc: Biên đội đầu nghi binh thu hút địch, bay dọc phía tây quốc lộ 1 xuống phía nam. Biên đội của Trần Hanh cất cánh sau, bay thấp tránh ra-đa hạm tàu địch, táo bạo xông thẳng ra biển rồi bất ngờ ngoặt vào đất liền, luồn vào sau lưng đội hình địch. Biên đội thứ 3 bay lên tuần tiễu trên vùng trời núi Tản Viên, làm phân tán sự chú ý của địch và đề phòng chúng thọc sâu, cắt đường bay của biên đội ta đang rút về.


Phương án tác chiến trên rất táo bạo, có phần mạo hiểm, song hoàn toàn gây bất ngờ với địch. Những tài liệu khai thác được khi hỏi cung giặc lái sau này, nhất là lời khai của Trung tá Rai-xơ Rô-bin-sơn, chỉ huy phi đội F105D hôm đó xác nhận: Chúng không thể ngờ, không quân ta chỉ có một "dúm MIG”, chỉ có một sân bay xuất kích độc nhất, cuối tầm bán kính hoạt động của máy bay MIG, lại dám liên tiếp xuất trận lần thứ hai trên cùng một hướng tiến công. Chính nhờ phương án tác chiến táo bạo, chính xác đó cùng sự dẫn dắt khôn khéo của sở chỉ huy, biên đội chủ công của Trần Hanh đã bất ngờ, dễ dàng bay luồn sát vào sau lưng đội hình phi đội máy bay F105D mà chúng không hay biết.

Biên đội của Trần Hanh bình tĩnh, quả cảm áp sát địch, thực hiện lối đánh gần, đến cự li 400 mét mới đồng loạt nã pháo, bắn rơi tại chỗ 2 chiếc F105D. Trần Hanh bắn cháy chiếc đầu, “dìm” tên Thiếu tá Phăng Béc-xnét, trưởng biên đội xuống biển; ngay sau đó, Lê Minh Huân nã pháo trúng buồng lái chiếc thứ hai, khiến tên Đại úy Giêm Ma-nhớt-xơn chết gục trên ghế lái.




Phi đội tiêm kích F100D lúc này mới được gọi đến ứng cứu. Trước đó, toàn bộ ăng-ten ra-đa APQ 13 đặt trên các máy bay F100D đều hướng tất cả về phía bắc đề phòng hai biên đội MIG đang bay ẩn hiện, dền dứ ở phía tây quốc lộ 1 và trên dãy núi Tản Viên.


Nhờ bộ phận tăng lực cực mạnh, phi đội F100D rút ngắn cự ly rất nhanh với biên đội của Trần Hanh. Biên đội trưởng liền phân tốp đối phó. Chỉ còn cách 2 chiếc MIG của Trần Hanh và Phạm Giấy chưa đầy 1.500 mét, Thiếu tá Ê-mê-ních phóng liền hai quả tên lửa “Rắn đuôi kêu” cho chắc ăn. Vừa lúc đó, hai chiếc MIG bỗng cùng lúc lật ngửa bụng, thắt nửa vòng tròn, lộn nhào xuống. Hai quả tên lửa “Rắn đuôi kêu” lỡ đà mất tăm. Đó là vì Trần Hanh biết địch đang bám theo mình. Ước lượng, chúng đã đến cự li phóng tên lửa, anh liền hô đồng chí Giấy cùng nhào lộn gấp xuống để tránh. Nhưng với động tác quá gấp đó, hai người đã mất đội (bị lạc nhau). Với các động tác kịch liệt tránh đòn địch, la bàn chỉ hướng trên máy bay của anh không còn chính xác. Ra-đa sở chỉ huy quân chủng cũng không bắt được tín hiệu toàn biên đội. Trần Hanh tự xác định hướng để bay về Nội Bài, không ngờ lại bay ngược hướng về phía Quỳ Châu, Nghệ An.


Bỗng chiếc đèn đỏ nhấp nháy báo hiệu sắp hết dầu. Trần Hanh báo gấp tình hình về sở chỉ huy, anh được lệnh nhảy dù!

Nghĩ đến tình huống phải nhảy dù, vứt bỏ máy bay, tim anh thắt lại. Và một suy nghĩ bỗng chợt đến nhanh, khiến anh càng dứt khoát không nhảy dù, quyết sống chết với chiếc máy bay MIG 17A cùng anh đã bắn rơi chiếc máy bay “Thần Sấm”. Rồi còn một hiện vật quý giá, đó là cuộn phim máy ảnh tự động chụp quá trình anh xạ kích cho đến khi chiếc F105D bị bốc cháy rơi xuống biển. Phải giữ bằng được bằng chứng đó với bất cứ giá nào! Đó là mệnh lệnh trái tim buộc anh phải tìm cách hạ cánh bắt buộc. Thoáng nhìn thấy một dải đất hẹp dưới chân núi phía trước, anh liền hướng mũi máy bay lướt nhanh xuống. Mặt đất ập đến vùn vụt. Không buông càng, anh cho máy bay đặt bụng xuống đúng cuối dải đất. Đang “lết” được một đoạn, thì phát hiện một con suối chắn ngang, anh vội giật mạnh cần lái về phía sau. Tốc độ trượt còn lớn, nên máy bay có đà vọt qua được sang bờ bên kia. Song nguy hiểm vẫn chưa hết. Một ụ đất khá cao hiện ra ở phía trước. Trần Hanh đạp mạnh bàn lái hướng để ngoặt trái. Tuy tốc độ vẫn còn dư, nhưng vẫn không đủ tác động lên mặt bánh lái. Chẳng còn cách nào phanh máy bay lại được, trong giây lát máy bay sẽ đâm sầm vào ụ đất, không biết điều gì sẽ xảy ra. Nhưng… rất may, một bụi tre như mọc lên kịp thời níu giữ cánh phải máy bay lại, làm máy bay tự nhiên ngoặt hướng sang bên trái, tránh đâm vào ụ đất. Thật hú vía! Máy bay từ từ dừng trượt, ghếch mũi lên bờ ruộng cao, bên dưới là một khe suối sâu.

Trần Hanh lập tức rời buồng lái, dùng chiếc que thông nòng súng ngắn cậy nắp, lấy ngay hộp phim giấu vào ngực áo bay. Bà con dân bản vui mừng kéo đến xem anh như “người nhà trời” hạ xuống trần gian. Dân quân ngụy trang ngay chiếc máy bay và canh gác bảo vệ nghiêm mật. Hai ngày sau, anh được Bộ tư lệnh quân chủng đón về. Cuộn phim lập tức được tráng, rửa rồi phóng ảnh ngay, chuyển nhanh đến Việt Nam Thông tấn xã, kịp thời phát đi toàn thế giới hình chiếc F105D bị bắn hạ, bốc cháy. Đó là một bằng chứng vô giá về chiến công tuyệt vời của Không quân nhân dân Việt Nam, đã dùng máy bay MIG 17A, tốc độ dưới âm thanh, bắn hạ máy bay “Thần Sấm” - thần tượng của không lực Hoa Kỳ. Có lẽ đây cũng là chiếc “Thần Sấm” đầu tiên trên thế giới bị “đo ván” trong một trận không chiến.